
Jeśli chodzi o filmy Marvela kolejność oglądania nie jest tak oczywista, jak mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Jeśli zastanawiasz się, w jakiej kolejności oglądać poszczególne filmy z Uniwersum Marvela, ten artykuł jest właśnie dla ciebie.
Niezależnie od tego, czy chcesz oglądać filmy Marvela po raz pierwszy, czy wpadłeś na pomysł ponownego przeżycia fascynującej przygody z superbohaterami – możesz to zrobić na dwa sposoby. No dobra, sposobów jest więcej, ale ja opiszę tylko te dwa, ponieważ mają najwięcej sensu.
Filmy Marvela: Kolejność chronologiczna
Pierwszym sposobem oglądania filmów Marvela jest zrobienie tego zgodnie z kolejnością, w jakiej poszczególne filmy się ukazywały – czyli według roku, z podziałem na fazy. Wygląda to następująco (w nawiasach umieściłem datę premiery na świecie):
Fazy 1-3 składają się na pierwszą sagę kinowego uniwersum Marvela o nazwie: Saga Nieskończoności.
MCU – faza pierwsza
- Iron Man (14 kwietnia 2008);
- Niesamowity Hulk (6 czerwca 2008);
- Iron Man 2 (26 kwietnia 2010);
- Thor (17 kwietnia 2011);
- Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie (19 lipca 2011);
- Avengers (11 kwietnia 2012).
MCU – faza druga
- Iron Man 3 (14 kwietnia 2013);
- Thor: Mroczny świat (22 października 2013);
- Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz (13 marca 2014);
- Strażnicy Galaktyki (21 lipca 2014);
- Avengers: Czas Ultrona (13 kwietnia 2015);
- Ant-Man (29 czerwca 2015).
MCU – faza trzecia
- Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (12 kwietnia 2016);
- Doktor Strange (20 października 2016);
- Strażnicy Galaktyki vol. 2 (10 kwietnia 2017);
- Spider-man: Powrót do domu (28 czerwca 2017);
- Thor: Ragnarok (10 października 2017);
- Czarna Pantera (29 stycznia 2018);
- Avengers: Wojna bez granic (23 kwietnia 2018);
- Ant-Man i Osa (25 czerwca 2018);
- Kapitan Marvel (27 lutego 2019);
- Avengers: Koniec gry (22 kwietnia 2019);
- Spider-man: Daleko od domu (26 czerwca 2019).
MCU – faza czwarta
Wraz z tą fazą rozpoczyna się nowa opowieść, tzw. Saga Multiversum (Wieloświata). W skład 4. fazy wchodzą następujące seriale:
- VandaVision, sezon 1 (15 stycznia 2021);
- Falcon i Zimowy Żołnierz, sezon 1 (19 marca 2021);
- Loki, sezon 1 (9 czerwca 2021);
- What If…?, sezon 1 (11 sierpnia 2021);
- Hawkeye (24 listopada 2021);
- Moon Knight (30 marca 2022);
- Ms. Marvel (8 czerwca 2022);
- Ja jestem Groot (10 sierpnia 2022);
- Mecenas She-Hulk (17 sierpnia 2022).
Jeśli chodzi o filmy, wygląda to tak:
- Czarna Wdowa (9 lipca 2021);
- Shang-Chi i legenda dziesięciu pierścieni (3 września 2021);
- Eternals (5 listopada 2021);
- Spider-Man: Bez drogi do domu (17 grudnia 2021);
- Doktor Strange w wieloświecie szaleństwa (6 maja 2022);
- Thor: Miłość i Grom (8 lipca 2022);
- Czarna Pantera: Wakanda Forever (11 listopada 2022).
MCU – faza piąta
5. faza jest kolejną serią filmów składających się na Marvel Cinematic Universe. Rozpocznie się w 2023 roku i obejmować będzie następujące filmy:
- Ant-Man i Osa: Kwantomania (17 lutego 2023);
- Strażnicy Galaktyki, vol. 3 (5 maja 2023);
- The Marvels (28 lipca 2023);
- Blade (3 listopada 2023);
- Captain America: New World Order (3 maja 2024);
- Thunderbolts (26 lipca 2024).
A oto seriale piątej fazy MCU:
- What If…?, sezon 2 (2023);
- Tajna Inwazja (2023);
- Echo (2023);
- Loki, sezon 2 (2023);
- Iron Heart (2023);
- Agatha: Coven of Chaos (2024);
- Daredevil: Born Again (wiosna 2024).
MCU – faza szósta
To będzie ostatnia faza Sagi Multiversum. W jej skład wejdą następujące filmy (jak dotąd ogłoszone):
- Fantastyczna Czwórka (8 listopada 2024);
- Avengers: The Kang Dynasty (2 maja 2025);
- Avengers: Secret Wars (7 listopada 2025).
Seriale Marvela
Poza filmami kinowymi mamy jeszcze seriale, które należą do Marvel Cinematic Universe (choć niektóre są powiązane dość luźno).
W tym wypadku szereguję poszczególne tytuły według daty premiery pierwszego sezonu. Niektóre pozycje są dopiero planowane. Uzupełnię informacje na ich temat, kiedy dowiem się więcej.
- Marvel One-Shots (2011) – seria filmów krótkometrażowych wyprodukowanych przez Marvel Studios i osadzonych w świecie Marvel Cinematic Universe;
- Agenci T.A.R.C.Z.Y. (2013-2020) – inspiracją do powstania serialu był film krótkometrażowy z 2012 roku pt. Marvel One-Shots: Przedmiot 47;
- Daredevil (2015-2018) – pierwszy marvelowski serial Netflixa, bardzo dobrze przyjęty;
- Jessica Jones (2015-2019);
- Agentka Carter (2015-2016) – inspiracją do powstania serialu był film krótkometrażowy z serii Marvel One-Shots;
- Luke Cage (2016-2018);
- Agenci TARCZY: Slingshot (2016) – serial internetowy skupiający się na postaci Yo-Yo Rodriguez;
- Inhumans (2017) – początkowo Marvel Studios planowało film kinowy w III Fazie Uniwersum z premierą w 2018 roku. Premiera była przekładana, aż w listopadzie 2016 roku został zamówiony serial;
- Iron Fist (2017-2018);
- Defenders (2017) – mini serial, w którym występują postaci z innych produkcji Netflixa: Daredevil, Luke Cage, Jessica Jones oraz Iron Fist;
- Punisher (2017-2019) – spin-off serialu Daredevil, gdzie postać Punishera została przedstawiona w drugim sezonie produkcji;
- Runaways (2017-2019) – serial powstał zamiast filmu kinowego, który był planowany przez kilka lat, ale nigdy nie został stworzony;
- Cloak and Dagger (2018-2019);
- Helstrom (2020) – serial opowiadający o rodzeństwie Any i Daimona Helstromów, dzieci seryjnego mordercy;
- VandaVision (2021-);
- Falcon i Zimowy Żołnierz (2021-);
- Loki (2021-);
- What If…? (2021-) – serial przedstawiający alternatywne wersje wydarzeń, wcześniej pokazanych w Uniwersum Marvela;
- Hawkeye (2021);
- Moon Knight (2022);
- Ms. Marvel (2022);
- Ja jestem Groot (2022).
- Mecenas She-Hulk (2022);
- Iron Heart (2023) – serial opowiada historię Riri Williams, genialnej wynalazczyni, która tworzy zaawansowaną zbroję podobną do pancerza Iron Mana;
- Tajna Inwazja (2023);
- Echo (2023);
- Agatha: Coven of Chaos (2024);
- Daredevil: Born Again (wiosna 2024).
Filmy Marvela: kolejność fabularna
Oglądanie filmów z Uniwersum Marvela w kolejności, w jakiej miały premierę, ma sens. Warto jednak zauważyć, że w ten sposób będziemy skakać po całej linii czasowej, co może utrudnić spojrzenie na wydarzenia z szerszej perspektywy.
Istnieje jednak rozwiązanie tego problemu. Można po prostu oglądać filmy według kolejności wydarzeń (niczym trochę przydługi serial).
Wygląda to następująco:
- Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie – lata 40. XX wieku.
- Kapitan Marvel – 1995 rok.
- Iron Man – zaczyna się od obchodów roku 2000, ale akcja szybko przeskakuje o dziesięć lat, do 2010 roku.
- Iron Man 2 – bezpośrednia kontynuacja wydarzeń z poprzedniego filmu, czyli 2010 rok.
- Thor – akcja toczy się w 2010 roku, czyli mniej więcej równolegle do filmów z Iron Manem.
- Niesamowity Hulk – również 2010 rok, co wiemy z przedostatniej sceny w Iron Man 2, w której na jednym z monitorów widać transmisję o szalejącym na uczelni Hulku.
- Avengers – 2012 rok.
- Iron Man 3 – okolice Bożego Narodzenia 2012 roku.
- Thor: Mroczny świat – bliżej nieokreślony czas w 2013 roku.
- Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz – 2014 rok.
- Strażnicy Galaktyki – chociaż akcja toczy się bardzo daleko od wydarzeń z innych filmów MCU, ma ona miejsce w 2014 roku.
- Strażnicy Galaktyki vol. 2 – akcja rozgrywa się zaledwie kilka miesięcy po wydarzeniach z pierwszej części Strażników.
- Avengers: Czas Ultrona – 2015 rok.
- Ant-Man – akcja Ant-Mana rozgrywa się po wydarzeniach z Czasu Ultrona, czyli w roku 2015.
- Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów – 2016 rok.
- Czarna Wdowa – prolog to 1995 rok, natomiast główna część akcji filmu toczy się w 2016 roku (po wydarzeniach z Wojny bohaterów); scena po napisach to spory przeskok w czasie, ponieważ ma miejsce po Avengers: Koniec gry.
- Czarna Pantera – akcja tego filmu jest swoistą kontynuacją Wojny bohaterów, ponieważ właśnie w tym filmie zginął władca Wakandy – T’Chaka. Akcja Czarnej Pantery toczy się po powrocie T’Challi, syna zamordowanego władcy, do ojczyzny (2016 rok).
- Spider-man: Powrót do domu – ten film również jest osadzony w realiach następujących po wydarzeniach z Wojny bohaterów, czyli w 2016 roku.
- Doktor Strange – akcja rozgrywa się pod koniec 2016 roku.
- Thor: Ragnarok – chociaż nie ma tutaj wspomnianych żadnych konkretnych dat, można przypuszczać, że większość filmu rozgrywa się w 2018 roku.
- Ant-Man i Osa – akcja toczy się niedługo przed wydarzeniami z kolejnego filmu (2018 rok), co wiemy dzięki scenie po napisach.
- Avengers: Wojna bez granic – wiosna 2018 roku.
- Avengers: Koniec gry – najważniejsze wydarzenia mają miejsce w 2023 roku, pięć lat po zakończeniu Wojny bez granic. Jednakże produkcja ta jest dość trudna do umieszczenia na osi czasu ze względu na [autocenzura]. To zbyt zagmatwane, by tutaj wszystko opisywać, ale chyba wystarczy, że wiemy, kiedy oglądać ten film.
- VandaVision – historia jest dość zawiła, ale jeśli wszystko ułożyć sobie w logiczną całość, akcja rozpoczyna się zaraz po Avengers: Koniec gry.
- Falcon i Zimowy Żołnierz – kilka miesięcy po wydarzeniach z Avengers: Koniec gry, w czasie szczytu grupy G20 (najbogatsze państwa świata i reprezentacja Unii Europejskiej) w 2023 roku.
- Hawkeye – wydarzenia rozgrywają się pod koniec 2023 roku. Czyli kilka miesięcy po Avengers: Koniec gry.
- Spider-man: Daleko od domu – lato 2024 roku;
- Thor: Miłość i Grom – trudno dokładnie ustalić czas akcji, ale niektórzy uważają, że wydarzenia mają miejsce przed Doktorem Strangem;
- Doktor Strange w wieloświecie szaleństwa – akcja toczy się po ostatnim Spider-manie;
- Czarna Pantera: Wakanda Forever.