Książki na marzec, czyli co czytać w miesiącu tak zakręconym, że nigdy nie wiadomo, czego można się spodziewać. Na szczęście zmiany pogodowe mi nie straszne, bo mogę zamknąć się w domu z dobrą książką.
Znalazłem kilka pozycji, które z ogromną chęcią mogę polecić. Nie tylko tobie, ale też… samemu sobie. Nie przedłużając więc bardziej, niż to konieczne, przejdźmy do proponowanych przeze mnie książek.
Książki na marzec
Przeglądam nowości, zapowiedzi, ale i starsze pozycje. Szukam tego, co może zainteresować człowieka pragnącego przygody, wiedzy lub czystej rozrywki. I taką właśnie listę znajdziesz poniżej. Mam nadzieję, że spodoba ci się moje zestawienie i znajdziesz w nim coś dla siebie.
Obrazy pamięci i wiedzy
Podtytuł: Fotograficzne reprodukcje dzieł w archiwach i narracjach historii sztuki
Autorka: Magdalena Wróblewska
Gatunek: sztuka
Opis: W książce zaprezentowano – rzadko podejmowane w literaturze dotyczącej tak metodologii historii sztuki, jak i historii fotografii – zagadnienie reprodukcji dzieła sztuki i artefaktu.
Jest to o tyle zaskakujące, że fotografia zaczęła się od reprodukcji właśnie, od faksymile innych obrazów, które tworzył od 1822 roku Nicéphore Niépce. W tym samym czasie historia sztuki wyemancypowała jako odrębna dyscyplina akademicka i od początku jej przedstawiciele posługiwali się nowym medium, i w procesie badawczym, dydaktycznym, i w publikacjach swoich prac.
Fotografia nie była jednak nigdy medium transparentnym. Magdalena Wróblewska pokazuje szczególnie jej uwikłania w aktualny dyskurs władzy (zwłaszcza w kolonializm) oraz w reżim wiedzy („obiektywność”). Fotograficzna reprodukcja dzieła ukazana została nie jako proste narzędzie, ale medium, współtworzące zarówno przedmiot badań, jak i samą dyscyplinę.
Arcydzieła sztuki
Autorzy: Lucinda Hawksley, Andy Pankhurst
Gatunek: sztuka
Opis: Dlaczego niektóre dzieła sztuki są uznawane za wybitniejsze od innych? Arcydzieła wyjątkowe w jakiś sposób satysfakcjonują nas na głębszym poziomie od pozostałych.
W tej książce prezentujemy wybór osiemdziesięciu najwybitniejszych obrazów i rzeźb z całego świata i z różnych epok historycznych, próbując dociec, co sprawia, że są uznawane za arcydzieła.
Niektóre zawdzięczają swoją wyjątkowość mistrzowskiej kompozycji i kolorystyce, inne w sposób niezwykle dogłębny wnikają w głąb ludzkiej natury, a jeszcze inne niosą ważne przesłanie. Staranna analiza przeprowadzona przez Andy’ego Pankhursta i Lucindę Hawksley pomoże ci dostrzec unikalność tych przełomowych dzieł i docenić nadzwyczajne talenty ich twórców. Otworzy ci oczy na wyjątkowe cechy tych najważniejszych dzieł i pozwoli w pełni docenić.
Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia
Autor: Ai Weiwei
Gatunek: biografia
Opis: W dniu, w którym chciał wyjechać z Chin, Ai Weiwei został zatrzymany przez tajną policję. Podczas trzymiesięcznego pobytu w areszcie uświadomił sobie, jak niewiele wie o losach swojego ojca, Ai Qinga, niepokornego poety, uznanego w czasie rewolucji kulturalnej za wroga ludu. Tak zrodziła się książka będąca piękną, intymną opowieścią o dwóch artystach poszukujących wolności i ich relacjach z opresyjnym reżimem.
Śledząc życie Ai Qinga, przenosimy się z Chin początku XX wieku do Paryża, gdzie w latach 1929-1932 zafascynował się surrealizmem i poezją Majakowskiego, a potem do Szanghaju, gdzie trafił do więzienia za lewicowe zaangażowanie. Obserwujemy jego pierwsze sukcesy literackie, życie w Wuhanie podczas oblężenia miasta przez japońskie wojsko, kontakty z Mao, udział w budowie komunistycznego państwa i wreszcie zsyłkę do kolonii karnej, do której trafił – z dziesięcioletnim wtedy synem – jako „prawicowy reakcjonista”.
Przyglądamy się także losom samego Ai Weiweia – dzieciństwu, które przeżył w biedzie w Małej Syberii, młodości w Pekinie w czasach politycznej odwilży i pierwszym artystycznym próbom, które nie zawsze spotykały się z aprobatą krytyki. Poznajemy źródła jego inspiracji i motywacje stojące za najbardziej znanymi dziełami, choćby takimi jak Ziarna słonecznika w Tate, projekt stadionu w Pekinie czy pracy odtwarzającej zdjęcie wyrzuconego na brzeg ciała małego Alana Kurdiego.
W tekst książki wkomponowane są wiersze Ai Qinga w przekładzie Katarzyny Sarek oraz rysunki samego Ai Weiweia.
Clou. Jak być sobą, gdy jesteś wszystkim innym
Autorzy: Cleo Ćwiek, Agata Trzebuchowska
Gatunek: biografia
Opis: Z jednej strony światowa kariera w modelingu, z drugiej pobyt w szpitalu psychiatrycznym i zaburzenia ze spektrum autyzmu.
Cleo Ćwiek bez autocenzury opowiada Agacie Trzebuchowskiej o euforiach i depresjach, miłości i gaslightingu. O wieloletniej terapii. O pracy modelki od pierwszych kroków po sukces. A także o odkrywaniu i uczeniu się zupełnie nowych rzeczy i poczuciu sprawczości, jakie daje rozwijanie pasji.
Trudno mi się wyzbyć myśli, że mam dopiero 27 lat i to absurdalny moment, żeby pisać biografię. Ale trafiłam na coś, co powiedziała Brene Brown, co zmieniło moje podejście: „Któregoś dnia opowiesz historię o tym, jak przezwyciężyłaś to, przez co teraz przechodzisz, i stanie się ona częścią czyjegoś poradnika przetrwania”. – Cleo Ćwiek
Śmiertelni. Wyzwania medycyny u schyłku życia
Autor: Atul Gawande
Gatunek: reportaż
Opis: W czasach, które niewielu z nas już pamięta, umieranie stanowiło nieodłączną część życia. Otaczały je rytuały mające pomóc tym, którzy odchodzili, i tym, którzy zostawali. Jeszcze w połowie ubiegłego wieku większość ludzi dożywała swoich dni we własnych domach.
Dziś to ewenement, częściej zresztą efekt przypadku niż świadomy wybór – śmierć po prostu nastąpiła zbyt nieoczekiwanie, by zdążyć do szpitala. Kontrolę nad naszymi ostatnimi chwilami oddaliśmy w ręce specjalistów.
Rzecz w tym, że na śmierć nie ma lekarstwa, a lekarze wcale nie są przygotowani, by mierzyć się ze śmiertelnością swoich pacjentów i wspierać ich również wtedy, gdy jasne jest, że już nie będzie lepiej.
Atul Gawande przekonuje nas, że warto nie tylko żyć, ale także zestarzeć się i umrzeć na własnych warunkach – i pozwolić na to również tym, których kochamy. Dodaje nam odwagi, żeby zadawać trudne pytania (również samym sobie) i nie uciekać od trudnych odpowiedzi.
Nektar Kamienia
Autor: Herve Leblan
Gatunek: komiks
Opis: Mankinowie mieszkają w sercu jednej z rzadkich szczelin skalnych.
Obok osad, na wspólnych przestrzeniach, odbywają się ceremonie ku czci Qeba, kamiennego olbrzyma. Nieznajomy żyje samotnie i unika Mankinów. Czasami zapuszcza się pomiędzy skały, zwabiony śpiewem Ei, która przeznaczona została innemu.
Herve Leblan stworzył urokliwy komiks z elegancką, estetyczną i precyzyjną kreską. Kameralne ujęcia sąsiadują z dużymi kadrami ukazującymi głębię oraz doskonałe panowanie nad kolorem i światłem. Pomiędzy baśnią, poezją i szaleństwem Nektar Kamienia jest prawdziwym zaproszeniem do wyimaginowanej podróży i zasługuje na wielokrotną lekturę, aby w pełni zrozumieć jego oniryczny i urzekający charakter.
Nikomu ani słowa
Autor: Gregg Olsen
Gatunek: reportaż
Opis: Zło jest bliżej, niż myślisz… Prawdziwa historia zbrodni, rodzinnych sekretów i mocy siostrzanej miłości od mistrza gatunku true crime.
MATKA, ŻONA, PRZYJACIÓŁKA… MANIPULANTKA, SADYSTKA, ZBRODNIARKA
Piękna kobieta, na pozór przykładna matka i żona, Michelle „Shelly” Knotek przez wiele lat poddawała trzy córki i bratanka psychicznej i fizycznej przemocy. Wybuchy niekontrolowanej złości, kary za najmniejsze przewinienie, zadawanie bólu i poniżanie były w jej domu przerażającą codziennością. Shelly nie krzywdziła jednak wyłącznie dzieci. Na liście jej ofiar znaleźli się także dorośli przyjaciele rodziny Knotków.
Siostry Nikki, Sami i Tori były niemymi świadkami okrucieństw matki i podporządkowanego jej ojca. Zmuszane latami do ukrywania prawdy, zdobyły się na odwagę i przerwały milczenie. Ich zeznania doprowadziły do procesu i skazania zwyrodniałych rodziców.
Shelly i David Knotek zakończyli już odbywanie kary więzienia. On został zwolniony w roku 2015, ona wyszła na wolność w listopadzie 2023 roku. Córki boją się, że matka nadal jest skrajnie niebezpieczna.
Zlituj się nad czytelnikiem. Zasady twórczego pisania
Autorzy: Suzanne McConnell, Kurt Vonnegut
Gatunek: publicystyka literacka
Opis: Tajniki sztuki pisarskiej jednego z największych pisarzy XX wieku.
Suzanne McConnell, była uczennica Kurta Vonneguta, ukazuje nowe oblicze mistrza literatury amerykańskiej – jako nauczyciela pisania. Vonnegut nieraz w swoich powieściach, esejach i wypowiedziach poruszał zagadnienia związane z pisarskim rzemiosłem, jednak nigdy wcześniej nie ukazała się książka w całości poświęcona jego naukom.
McConnell zręcznie przeprowadza czytelnika przez labirynt wskazówek pisarza, przywołując doświadczenia z życia Vonneguta, opowiadając anegdoty o nim i pokazując, w jaki sposób wszyscy możemy skorzystać z jego mądrości.
Powieści Vonneguta przetrwały próbę czasu i nadal wpływają na nowe pokolenia odbiorców i twórców, urzekając każdego niezrównaną ironią, ciętym językiem oraz trafnymi i nadal aktualnymi diagnozami dolegliwości współczesnego społeczeństwa. Książka McConnell to nowe spojrzenie na twórczość autora, którego rady przydadzą się czytelnikom, pisarzom, nauczycielom i wszystkim innym.
Projekt Genesis. Czy biologia syntetyczna nas wyleczy?
Autorzy: Andrew Hessel, Amy Webb
Gatunek: popularnonaukowa
Opis: Trendy przyszłości. Następna granica, którą przekroczymy dzięki technologii, znajduje się wewnątrz naszych ciał.
Biologia syntetyczna zrewolucjonizuje sposób, w jaki będziemy diagnozować choroby, przeciwdziałać starzeniu się organizmów, budować domy, rozmnażać się, a także to, co będziemy jeść. Ta błyskawicznie rozwijająca się dziedzina – wykorzystująca komputery do modyfikowania lub pisania DNA od podstaw – stworzyła przełomowe rozwiązania, takie jak szczepionki mRNA przeciwko COVID-19, zapłodnienie in vitro czy laboratoryjną hodowlę mięsa, które smakuje jak prawdziwe. A w ciągu najbliższej dekady pozwoli nam z łatwością programować najlepszy superkomputer świata – żywą komórkę i nadawać jej nowe zdolności.
Dzięki biologii syntetycznej będziemy mogli stawić czoło globalnym problemom i kryzysom, m.in.: chorobom cywilizacyjnym, zmianom klimatu, niedoborom żywności czy ograniczonemu dostępowi do paliwa.
Amy Webb i Andrew Hessel dokonują przekrojowej analizy nadchodzącej epoki biologii syntetycznej. Przyglądają się fuzji biologii i komputerów, która ma na celu stworzenie nowego, lepszego kodu genetycznego, który zmieni dotychczasowe reguły gry rządzące naszą rzeczywistością. Skupiają się nie tylko na nadchodzących zagrożeniach i dylematach moralnych wynikających z projektowania życia, ale także na ogromnych możliwościach, jakie mamy w zasięgu ręki: od wyleczenia się z poważnych chorób poprzez personalizowane leki po mięso bez zabijania zwierząt.
Rozwiązania biotechnologiczne mogą pomóc poradzić sobie z najbardziej palącymi problemami świata, takimi jak rozprzestrzenianie się plastiku w oceanach, nasilenie ekstremalnych zjawisk pogodowych czy też stale aktualne ryzyko pojawienia się groźnych wirusów i kolejnych pandemii.
Czytając ich książkę, dowiesz się m.in.:
- jak szybko (lata? dekady?) będziesz w stanie kontrolować swoje genetyczne przeznaczenie i edytować swój kod jak arkusz Excela;
- czy ludzie zaczną żyć dwukrotnie dłużej i jaki to może mieć wpływ na społeczeństwo;
- jak inwestycje wpłyną na kształt tworzącej się biogospodarki;
- które firmy mogą wygrać w wyścigu biotechnologicznym;
- najświeższe sushi na świecie może być wkrótce hodowane w laboratorium w Nebrasce;
- komórki można zaprogramować tak jak komputery;
- wirusy niekoniecznie są naszymi wrogami.
Poznasz też pięć intrygujących scenariuszy przyszłości: przeczytasz przewodnik gastronomiczny z 2037 roku, dowiesz się, jak FBI zareagowało na wyciek śmiercionośnego patogenu z laboratorium, poznasz 90-latków, którzy nie chcą przejść na emeryturę, i będziesz śledzić przebieg konkursu zorganizowanego przez Elona Muska w ramach przygotowań do kolonizacji Marsa.
Dlaczego statystyki kłamią
Autor: Darrell Huff
Gatunek: popularnonaukowa
Opis: Zwięzła i przejrzysta analiza metod manipulacji statystykami, która opisuje niewłaściwe wykorzystanie i błędy w ich interpretacji oraz wyjaśnia, dlaczego żyjemy w epoce terroru wszelkiej maści liczbowych zestawień.
Jeśli chcesz przechytrzyć lisa, poznaj jego sztuczki – autor wyjaśnia dokładnie, jak to zrobić. Od podkręconych wykresów i tendencyjnych prób badawczych, po wprowadzające w błąd uśrednienia – istnieją niezliczone statystyczne tricki, po które sięgnąć może każdy, kto ma w tym jakiś interes lub produkt do sprzedania.
Dzięki licznym przykładom i zabawnym ilustracjom żywy i wciągający elementarz Darrella Huffa prezentuje podstawowe zasady statystyki i wyjaśnia, w jaki sposób są one wykorzystywane do przedstawiania informacji w sposób nie do końca uczciwy.
Współcześnie, w naszym opartym na danych świecie, książka ta stała się jeszcze bardziej niezastąpiona niż w dniu pierwszej publikacji – sięgały po nią dotąd całe pokolenia czytelników, którzy nie chcieli dać się oszukać. Książka wciąż pozostaje aktualna i działa orzeźwiająco – niczym kubeł zimnej wody wylany na głowy zwykłych ludzi nieprzywykłych do analizowania niekończącego się strumienia liczb płynących z reklam, serwisów telewizyjnych i internetowych.
Coś patrzy
Autorka: Agnieszka Kaźmierczyk
Gatunek: thriller
Opis: Masz na sumieniu malutki grzeszek? A może nie malutki, a całkiem duży? Mimo to czujesz się bezpiecznie, bo przecież nikt nie wie i się nie dowie?
Telewizyjny reality show gromadzi kilka osób marzących o wygranej, o popularności. Tymczasem „coś” nie pozwala im cieszyć się z sukcesu. Strach opanowuje umysły i nie mija nawet po opuszczeniu domu.
„Coś” obserwuje, mąci myśli, zmusza do podejmowania ostatecznych rozwiązań. Beata, młoda prezenterka, próbuje rozwikłać zagadkę śmierci uczestników programu, a przy okazji walczy też o własne życie. Czy wyjdzie z tego cało?
Agnieszka Kaźmierczyk ma to „coś”, co czyni z niej nieprzeciętną autorkę. Umiejętnie bazuje na naszych fobiach, wykorzystując je do stworzenia własnej wizji świata, gdzie winny musi zostać ukarany. Coś patrzy to thriller psychologiczny osadzony w realiach dobrze znanego nam współczesnego świata.
Wszystkie światy Roberta Szmita
Autor: Grzegorz Żurek
Gatunek: science fiction
Opis: Historia, która wydarzyła się w co najmniej jednym wszechświecie.
Robert Szmit prowadzi niczym niewyróżniające się życie przedstawiciela klasy średniej. Praca, żona, córka. Mieszkanie, samochód, drobne przyjemności i jedna powieść w dorobku. Napisana wiele lat temu, bardziej w efekcie psychozy niż przypływu talentu. To właśnie ona sprawia, że Szmit niespodziewanie staje się twarzą nowego ruchu z pogranicza religii i nauki, inspirowanego wywiedzioną z fizyki kwantowej hipotezą istnienia wszechświatów równoległych.
Bohater, zamiast być szczęśliwym i dyskontować sukces, zdaje się przerażony zachodzącymi wokół niego zmianami społecznymi i technologicznymi. Te zaś następują w szalonym tempie i wkrótce doprowadzą do zweryfikowania wszystkich pozornie niezmiennych prawd, w które ludzkość wierzyła przez ostatnie stulecia
Wszystkie opisy książek pochodzą od wydawców.
