Strona Główna › Moja kolekcja cytatów › Piet Mondrian – cytaty człowieka, który dokonał artystycznej rewolucji
Piet Mondrian – cytaty człowieka, który dokonał artystycznej rewolucji
Cytaty artystów, takich jak Piet Mondrian, pozwalają dowiedzieć się więcej o tym, co kryje się za sztuką. Umożliwiają poznanie jej prawdziwej natury oraz celów, do których dąży. Na przykładzie przemyśleń artystycznego rewolucjonisty możemy poznać sztukę od zupełnie innej strony. Rzekłbym nawet: tej właściwej strony.
Piet Mondrian jest być może jedną z najbardziej kontrowersyjnych postaci świata artystycznego. Jego liniowe abstrakcje u wielu ludzi przywołują myśli w stylu: moje dziecko też mogłoby to zrobić. Jednak wystarczy poznać idee propagowane przez pioniera neoplastycyzmu, by zorientować się, że w rzeczywistości był to człowiek o wielkim talencie i przenikliwości.
Piet Mondrian – cytaty
Niektóre z poniższych cytatów pomogły mi zrozumieć, dlaczego Piet Mondrian odszedł od pierwotnego stylu swojej twórczości oraz co skłoniło go do skoncentrowania się na charakterystycznym stylu abstrakcyjnej formy.
Oczywiście te kilka cytatów, które zebrałem poniżej, to zaledwie ułamek przemyśleń artysty – swoisty wstęp do dalszego poznawania jego przesłania. Przesłania, które – według mnie – jest bardzo ważne.
Piet Mondrian: cytaty o sztuce
- Sztuka nie została stworzona dla nikogo, a jednocześnie istnieje dla wszystkich.
- W sztuce poszukiwanie uniwersalnie zrozumiałej treści jest fałszywe. Treść zawsze będzie indywidualna.
- Sztuka abstrakcyjna nie polega na tworzeniu innej rzeczywistości, ale jest odzwierciedleniem prawdziwej rzeczywistości.
- W przeszłości, kiedy ktoś żył w bliskim kontakcie z naturą, abstrakcja była łatwa. Tworzono ją nieświadomie. Teraz, w naszym zdenaturalizowanym wieku, abstrakcja staje się wysiłkiem.
- Wierzę, że skromne wysiłki mogą być przydatne dla ludzkości. Pokazałem, jak nowej sztuce udało się stworzyć czyste relacje, a ponadto, jak można je tworzyć w codziennym życiu.
- Emocje związane z pięknem są zawsze przysłaniane przez wygląd obiektu. Dlatego obiekt należy usunąć z obrazu.
- Myślę, że i ty zdajesz sobie sprawę z ważnego związku pomiędzy filozofią a sztuką oraz z tego, że właśnie temu związkowi większość malarzy zaprzecza. Wielcy mistrzowie nieświadomie to pojmują. Ja jednak wierzę, że świadoma wiedza duchowa malarza ma o wiele większy wpływ na jego sztukę i że to tylko słabość lub brak geniuszu może sprawić, że ta duchowa wiedza będzie szkodliwa dla jego sztuki.
- Kubizm nie zaakceptował logicznych konsekwencji własnych odkryć. Nie rozwijał abstrakcji w kierunku wyrażania czystej rzeczywistości.
- Dlaczego sztuka miałaby podążać za naturą, skoro każda inna dziedzina pozostawia naturę za sobą?
- Jedynym problemem w sztuce jest osiągnięcie równowagi pomiędzy tym, co subiektywne, a tym, co obiektywne.
- Pozycja artysty jest mało ważna. Zasadniczo on jest tylko kanałem przekazu.
- Płaszczyzny kolorów według ich położenia i wielkości, a także ich wartości, wyrażają tylko relacje, a nie formy.
- Całe malarstwo – zarówno obraz przeszłości, jak i teraźniejszości – pokazuje nam, że jego podstawowymi środkami plastycznymi były tylko linia i kolor.
- Uniwersalna świadomość (tj. intuicja), która jest źródłem wszelkiej sztuki, przekazywana bezpośrednio, daje początek czystej artystycznej ekspresji. Nie może się jednak pojawić w niewłaściwym czasie. Bo to duch czasów determinuje ekspresję artystyczną, która z kolei odzwierciedla ducha czasów. W chwili obecnej sztuka jest naprawdę żywa, gdy wyraża naszą obecną lub przyszłą świadomość.
- Myślę, że element destrukcyjny jest zbyt mocno zaniedbywany w sztuce.
- Każdy prawdziwy artysta został bardziej zainspirowany pięknem linii i kolorów oraz relacjami między nimi niż konkretnym tematem obrazu.
- Forma musi należeć do własnego czasu, aby można ją było rozpoznać: człowiek nie może odnosić się do tego, czego nie ma lub czym nie jest – dlatego wszystko, co należy do przeszłości, należy odrzucić.
- Wydaje mi się, że klarowności idei powinna towarzyszyć czystość techniki.
- Im czystsze jest "lustro" artysty, tym bardziej odzwierciedla ono rzeczywistość. Nadzorując historyczną kulturę sztuki, musimy stwierdzić, że lustro oczyszcza się powoli.
- Tylko dzięki intuicji praca wznosi się ponad mniej lub bardziej subiektywny wyraz. Poszczególne okresy [sztuki – przyp.] wywołują odmienne uczucia i koncepcje, a w każdym okresie ludzie są inni. W związku z tym różne sposoby wyrazu artystycznego, nawet w jednym okresie, są nie tylko logiczne, ale stanowią hołd dla ogólnego rozwoju sztuki. Intuicja zawsze znajduje drogę do postępu, którym jest ciągły wzrost w kierunku wyraźniejszego ustalania treści sztuki: zjednoczenie człowieka z wszechświatem.
Piet Mondrian: cytaty o samym sobie
- Chcę zbliżyć się do prawdy tak blisko, jak to tylko możliwe, i dlatego wszystko przekształcam w abstrakcję, dopóki nie dojdę do podstawowej jakości przedmiotów.
- To, co widzę, inspiruje mnie; wprawia mnie – podobnie jak każdego malarza – w stan emocjonalny, który tworzy potrzebę działania.
- Nienawidzę wszystkiego, co zbliża się do wybuchowej inspiracji "świętego ognia" i wszystkich tych atrybutów geniusza, które służą jedynie jako peleryny dla nieporządnych umysłów.
- Nie interesują mnie obrazy. Chcę zrozumieć naturę rzeczy.
- Obserwując morze, niebo i gwiazdy, starałem się wskazać ich plastyczną funkcję za pomocą wielu przecinających się pionowych i poziomych linii. Oszołomiony ogromem natury starałem się wyrazić jej ekspansję, odpoczynek i jedność.
- Kiedy po raz pierwszy zobaczyłem prace impresjonistów – Van Gogha, van Dongena i fowistów – podziwiałem je. Ale musiałem szukać prawdziwej drogi samodzielnie.
- Podczas wczesnego okresu moich eksperymentów po raz pierwszy przyjechałem do Paryża. Było to około 1910 roku, kiedy kubizm dopiero raczkował. Podziwiałem Matisse’a, van Dongena i innych fowistów, ale kubiści przyciągnęli mnie natychmiast, szczególnie Picasso i Léger. Czułem, że ze wszystkich abstrakcjonistów (Kandinsky i futuryści) tylko kubiści odkryli właściwą ścieżkę. I przez pewien czas byłem pod ich dużym wpływem.
- [Szukam – przyp.] czystego wyrazu tej niezrozumiałej mocy, która działa w sposób uniwersalny.
Piet Mondrian: najgłębsze cytaty
- Aby zbliżyć się do duchowości w sztuce, człowiek w jak najmniejszym stopniu powinien wykorzystywać rzeczywistość, ponieważ rzeczywistość przeciwstawia się duchowości.
- Pionowe i poziome linie są wyrazem dwóch przeciwstawnych sił. Istnieją wszędzie i dominują nad wszystkim. Ich wzajemne oddziaływanie stanowi "życie". Odkryłem, że równowaga każdego konkretnego aspektu natury zależy od równoważności jej przeciwieństw.
- Ja również uważam kwiat za piękny w swoim wyglądzie. Ale kryje się w nim głębsze piękno.
- Nasza nieświadomość ostrzega, że w sztuce powinniśmy podążać jedną konkretną ścieżką. A jeśli nią podążymy, to nie będzie oznaką nieświadomego czynu. Wręcz przeciwnie, to pokaże, że w naszej zwykłej świadomości znajduje się większa świadomość naszej nieświadomości.
- Powierzchowność sprawia przyjemność, ale to wnętrze daje życie.
- Jeśli uniwersalność jest niezbędna, to stanowi podstawę wszelkiego życia i sztuki. Rozpoznanie i zjednoczenie z tym, co uniwersalne, daje nam zatem największą satysfakcję estetyczną. Im bardziej odczuwa się związek z tym, co uniwersalne, tym bardziej zanika indywidualny subiektywizm.
- Ru-h-ru-h-ru-h-h-h-h. Pooh-ooh-ooh. Tick-tick-tick-tick. Pre. R-r-r-r-r-uh-h. Huh! Bang. Su-su-su-ur. Booh-a-ah. R-r-r-r. Pooh… mnogość dźwięków zmieszanych razem. Samochody, autobusy, powozy, ludzie, latarnie, drzewa... wszystko zmieszane razem; przed kawiarniami, sklepami, biurami, plakatami, witrynami: mnóstwo rzeczy. Ruch i bezruch: inny ruch. Ruch w przestrzeni i ruch w czasie. Mnóstwo obrazów i różnego rodzaju pomysły. Obrazy są zawoalowanymi prawdami. Poszczególne prawdy tworzą to, co jest prawdą. To, co jest indywidualne, nie ukazuje wszystkiego na jednym obrazie... Ru-ru-ru-u-u. Pre. Obrazy są granicami. Mnogość obrazów i wszelkiego rodzaju granice. Eliminacja obrazów i granic poprzez wszelkiego rodzaju obrazy. Granice przysłaniają to, co jest prawdą. Rebus: gdzie znajduje się to, co jest prawdą? Granice są tak samo względne jak obrazy, podobnie jak czas i przestrzeń.
- Ludzka kultura ujawnia opozycję: zmniejszanie instynktownych zdolności i rozwój zdolności intuicyjnych. Kultywacja instynktownych zdolności powoduje degenerację człowieka; kultywowanie intuicyjnych zdolności tworzy ludzki postęp.
- Rzeczywistość objawia się jako stała i obiektywna – niezależna od nas, ale zmienna w przestrzeni i czasie. W związku z tym jej odbicie w nas zawiera obie właściwości.
- Wszystko wyraża się w RELACJACH.
Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej bloga o sztuce.
Autor: Wojciech Zieliński
Spędzam sporo czasu na czytaniu o filozofii i psychologii, choć w rzeczywistości po prostu szukam pretekstu, żeby uniknąć zmywania kubków po kawie.
Zawsze chciałem pisać o rzeczach poruszających mnie osobiście. Największą frajdę mam wtedy, gdy mogę zgłębić jakiś fascynujący temat. Zwłaszcza że trzeba się nieźle napracować, by dojść do czegoś sensownego. A kiedy już dochodzę (tylko bez skojarzeń), chętnie dzielę się tym w Internecie. Z nadzieją, że komuś moje słowa pomogą...