Jak zrobić portfolio artysty, by idealnie przedstawić swoją twórczość?

Portfolio artysty
Jak zrobić portfolio artysty? | Fot. Rodnae Productions

Portfolio artysty jest ważną częścią marketingu i promocji. Niezależnie od tego, czy szukasz pracy związanej ze sztuką, czy chcesz sprzedać swoje dzieła lub też próbujesz znaleźć miejsce dla siebie w jakiejś galerii – jakość twojego portfolio będzie miała ogromny wpływ na twój sukces… lub porażkę.

Portfolio pozwala zaprezentować swoje dotychczasowe dokonania. Jest swoistym streszczeniem zdobytego doświadczenia i sukcesów. Warto zaznaczyć, że portfolio reprezentuje nie tylko twoją pracę, ale również ciebie samego. Jako artystę, przedsiębiorcę, człowieka. Świadczy o poziomie twojego profesjonalizmu oraz o możliwościach, jakimi dysponujesz.

Najlepsze portfolio są łatwe w odbiorze, a jednocześnie wystarczająco atrakcyjne wizualnie, aby wzbudzić dalsze zainteresowanie przedstawianym artystą. To najlepsza szansa – często jedyna – by wywrzeć trwałe wrażenie na właścicielach galerii i potencjalnych klientach.

Nie ma więc nic dziwnego w fakcie, że portfolio powinno prezentować najwyższy profesjonalizm. Pozostaje pytanie: jak to zrobić?

Jak zrobić portfolio artysty?

Współczesna technologia otworzyła przed artystami wiele różnych ścieżek do prezentacji prac. Masz teraz możliwość wyboru pomiędzy fizycznym portfolio a jego wersją elektroniczną. A może zdecydujesz się na oba formaty? Nic nie stoi na przeszkodzie.

Oba rozwiązania mają swoje wady i zalety.

Podczas gdy fizyczne portfolio daje odbiorcom szansę na bezpośrednie doświadczenie twojej sztuki, cyfrowe jest wygodniejsze i o wiele bardziej medialne, że się tak wyrażę. Nie wyślesz każdemu zainteresowanemu wysokiej jakości reprodukcji swoich prac. To byłoby zwyczajnie zbyt kosztowne. Ale możesz do woli udostępniać linki do strony autorskiej lub rozsyłać dokument .pdf (lub jakikolwiek inny).

Oto kilka dodatkowych wskazówek dotyczących formatu twojego portfolio:

  • Format drukowany – wybierz segregator, dzięki któremu uporządkujesz zawartość swojego portfolio. Ułatwi to przeglądanie zawartości. Utrzymując wszystkie informacje dobrze zorganizowane, niczego nie zgubisz.
  • Format cyfrowy – upewnij się, że obrazy zapisujesz w uniwersalnym formacie, takim jak .jpg. Regularnie testuj też dysk, aby mieć pewność, że wszystko działa poprawnie.
  • Format online – zadbaj o to, by twoja strona internetowa była profesjonalnie wykonana i nie pojawiały się na niej żadne błędy czy niechciane reklamy. Takie rzeczy mogą naprawdę zniechęcić odbiorców.

Niezależnie od formatu, jaki wybierzesz, pamiętaj, by całość prezentowała się profesjonalnie i estetycznie. Musi być też przejrzysta i wygodna dla każdego, kto zechce zapoznać się z twoją twórczością.

10 zasad tworzenia portfolio

Biorąc pod uwagę poziom konkurencji na rynku sztuki, portfolio staje się narzędziem o niebagatelnym znaczeniu. To prawdziwe „być albo nie być” dla artysty. Nie można więc go lekceważyć.

Szanse na poważny sukces pojawią się tylko wówczas, gdy stworzysz profesjonalne portfolio. Jego zawartość powinna imponować i sprawiać, że odbiorca zechce lepiej poznać twoją twórczość, a może i ciebie samego.

Oto dziesięć najważniejszych zasad tworzenia portfolio, które pomogą ci przygotować dokument prowadzący do sukcesu.

  • Zaprezentuj tylko najlepsze prace. Wybieraj dzieła skierowane specjalnie do galerii lub instytucji, do której wysyłasz swoje portfolio. Na początku warto umieścić tę pracę, którą uważasz za absolutnie najlepszą ze swoich dzieł. Dzięki temu zmaksymalizujesz jej ekspozycję.
  • Aby uzyskać dobry efekt, używaj odpowiedniej ilości stron. Tylko tyle, by pokazać poziom swojego talentu. Skup się na jakości, a nie na ilości.
  • Zwróć uwagę na jakość fotografii oraz wszelkiej grafiki używanej w portfolio. Jeśli jakość zdjęć jest niska, twoje dzieła będą wyglądać źle. W oczach odbiorcy staniesz się nieprofesjonalny. Jeśli brakuje ci umiejętności fotograficznych, zainwestuj w profesjonalnego fotografa.
  • Zorganizuj swoje portfolio dla osiągnięcia maksymalnego efektu. Całość powinna być zaprezentowana przejrzyście i prosto, aby łatwo można było zapoznać się z twoimi pracami.
  • Spraw, aby twoje portfolio było wyjątkowe, ale nie używaj rozpraszających kolorów ani wzorów w tle. Zbyt duża kreatywność w tej dziedzinie odciągnie tylko uwagę odbiorcy od twoich prac.
  • Przygotuj portfolio w kilku wersjach. Posiadanie wydrukowanego portfolio wydaje się mieć kluczowe znaczenie dla wizerunku artysty. Warto jednak dodatkowo stworzyć portfolio na stronie internetowej. Pod wieloma względami elektroniczna wersja może okazać się o wiele skuteczniejsza.
  • Dbaj o aktualność swojego portfolio. Za każdym razem, gdy stworzysz nowe dzieło warte przedstawienia, otrzymasz nagrodę lub weźmiesz udział w interesującym projekcie, musisz uzupełnić portfolio. W ten sposób pokażesz, że jesteś aktywny w świecie sztuki i ciągle pracujesz.
  • Jeśli twoje portfolio rozrosło się do pokaźnych rozmiarów, dodaj spis treści. Ułatwi to odbiorcom znalezienie tych informacji, na których zależy im najbardziej.
  • Nie bój się różnorodności – przedstawiaj prace różnego rodzaju, ale pamiętaj: całość powinna się sensownie razem komponować. Wszystko ma wyglądać jak dzieło jednej osoby.
  • Pamiętaj, że nie chodzi tylko o twoje prace. Także o ciebie. W portfolio warto więc przedstawić nieco więcej informacji – streszczenie swojej historii, poglądów czy celów artystycznych.

Zawartość portfolio artysty

Elementy twojego portfolio zależą w dużej mierze od tego, jaki zamierzasz osiągnąć cel za jego pomocą. Co w nim umieścisz, zależy więc od ciebie. Jeśli nie masz pewności, co umieścić w swoim portfolio, czytaj dalej. Poniżej przedstawiam podstawowe sekcje dobrego portfolio.

1. Dane osobowe

Podaj tutaj tylko najważniejsze informacje, jak imię i nazwisko (lub pseudonim artystyczny), datę urodzenia, miejsce zamieszkania (bez dokładnego adresu – wystarczy miasto). Fotografia to także dobry pomysł, choć nie we wszystkich przypadkach jest wymagana.

Możesz tutaj zamieścić także dane kontaktowe: adres mailowy, telefon. Jeśli masz własną stronę internetową, nie zapomnij o niej – ona powinna stanowić główny kanał informacyjny oraz kontaktowy. Oczywiście tylko w przypadku, gdy odnosi się bezpośrednio do Twojej praktyki artystycznej.

2. Życiorys artystyczny

Zawsze dobrze jest mieć pod ręką tradycyjny życiorys (ang. resume) na wypadek, gdyby ktoś zażądał go zamiast portfolio. Standardowy życiorys może działać jako zwięzłe streszczenie twoich dotychczasowych dokonań, wykształcenia czy doświadczenia zawodowego i artystycznego.

Jeśli jesteś absolwentem uczelni artystycznej, nie zapomnij podać swojego kierunku, roku obrony dyplomu oraz imienia i nazwiska profesora pracowni. Tego typu informacje mają znaczenie szczególnie dla osób inwestujących w sztukę. Dają pewien punkt odniesienia oraz umożliwiają lepsze prorokowanie na temat rozwoju twojej dalszej kariery.

Życiorys zdradza, jak długo zajmujesz się pracą artystyczną. Umieszczasz w nim spis ważniejszych osiągnięć:

  • edukacja;
  • doświadczenie zawodowe;
  • wystawy indywidualne i zbiorowe;
  • stypendia;
  • nagrody;
  • inne wykonane projekty (np. publikacje).

Warto zastosować tutaj ogólne zasady tworzenia CV. Lista powinna być ułożona chronologicznie z podziałem na kategorie. Pamiętaj o przejrzystości – wszystko niech będzie czytelne, by nie przytłoczyć odbiorcy.

Poszczególne pozycje w życiorysie zapisuj według jednego klucza. W przypadku wystaw może to wyglądać następująco:

  • rok;
  • tytuł wystawy;
  • nazwa przestrzeni ekspozycyjnej (np. galerii);
  • miasto i kraj (jeśli wystawa miała miejsce za granicą).

3. Deklaracja artysty

Deklaracja lub manifest (ang. Artist Statement) to tekst, w którym opisujesz swoje cele artystyczne – krótko- i długoterminowe. W przypadku tych pierwszych, chodzi o to, gdzie planujesz się znaleźć w ciągu 1-2 lat. Cele długoterminowe dotyczą okresu 5-10 lat od teraz.

Deklaracja artysty może mieć dowolną długość. Jeśli chcesz napisać stronę lub dwie – proszę bardzo. Jeśli masz ochotę skreślić zaledwie kilka zdań, masz do tego pełne prawo. Na tej stronie znajduje się mój manifest, który może posłużyć ci za przykład.

Najważniejsza zasada pisania deklaracji artysty: sens. Nie wypisuj wydumanych bzdur, których nikt nie zrozumie. Twoim zadaniem jest przedstawienie tego, co robisz oraz dlaczego to robisz. Jakie przyświecają ci idee, jakim problemom stawiasz czoła, jakie zagadnienia poruszasz w swoich pracach. Warto też napisać nieco o źródłach inspiracji oraz motywacji.

4. Przykładowe prace

Prezentacja prac, zwana często galerią, zależy od rodzaju tworzonych dzieł. Inaczej przedstawisz zbiór fotografii, grafiki czy obrazów, a inaczej filmy czy muzykę. Niezależnie od tego, istnieją pewne ogólne zasady, o których warto zawsze pamiętać.

  • Podział na kategorie – wprowadzisz dzięki temu porządek i uwypuklisz pozytywne cechy poszczególnych grup swoich prac.
  • Opis – powinien być dokładny, choć zwięzły.
  • Reprodukcje – zawsze korzystaj ze zdjęć dobrej jakości.
  • Przejrzystość – całość powinna być skomponowana w taki sposób, by przeglądało się ją wygodnie i intuicyjnie.
  • Szybkość – ma znaczenie w przypadku materiałów online. Powinny ładować się szybko i bezproblemowo.

5. Informacje prasowe

Jeżeli pisano o tobie w prasie, nie zapomnij oznajmić tego faktu w portfolio. Publikując skany artykułów, pamiętaj o dokładnym opisaniu każdego z nich. Podstawowe informacje to:

  • autor;
  • tytuł artykułu;
  • tytuł oraz numer czasopisma, magazynu, publikacji;
  • rok wydania;
  • numery stron.

Staranne opisanie artykułów jest nie tylko oznaką profesjonalizmu, ale przede wszystkim ułatwia odbiorcom zweryfikowanie przedstawianych informacji.

6. Zapowiedzi

W niektórych przypadkach w portfolio można umieścić sekcję poświęconą nadchodzącym wydarzeniom związanym z twoją karierą artystyczną. Aktualności są doskonałym sposobem na pokazanie, że cały czas coś robisz. Pamiętaj jednak o stałej aktualizacji. Kiepsko to wygląda, kiedy ostatni wpis w newsach ma datę sprzed dwóch (lub więcej) lat.

Podsumowanie

Sukces w świecie sztuki zależy od bardzo wielu czynników. Co ciekawe, najczęściej decydującego znaczenia nie mają talent czy umiejętności, a coś zupełnie innego. Może to cię zaskoczy, ale najważniejszy jest sprawny marketing. Czasami przydaje się też szczęśliwy traf, ale na to nie mamy wpływu.

Za to strategię marketingową możesz kontrolować. Dobra prezentacja graficzna twoich prac jest jej elementem. Dość znaczącym. Możesz pokazać w nim wszystkie swoje zalety i zachęcić potencjalnych odbiorców do bliższego zapoznania się z twoją ofertą. Jeśli ułatwisz im zadanie, jesteś na dobrej drodze do sukcesu.

Zastosuj powyższe wskazówki, aby zaprezentować swoje umiejętności, a możesz liczyć na postępy w swojej karierze. Być może nie będą dynamiczne na początku, ale przecież w pracy nad sobą – a co za tym idzie również nad swoją twórczością – nie liczy się szybkość. Tutaj największe znaczenie ma jakość.

Życzę ci, by tworzone przez ciebie dzieła były wspaniałe, a portfolio godne kunsztu, jaki – mam nadzieję – sobą reprezentujesz.