Strona Główna › Recenzje i opinie › Książki na styczeń – co warto przeczytać? Polecam ciekawe tytuły

Co warto przeczytać w styczniu? | Fot. Pixabay

Książki na styczeń – co warto przeczytać? Polecam ciekawe tytuły

Spis treści

Książki na styczeń – co warto przeczytać, gdy rozpoczyna się nowy rok? W tym szczególnym czasie potrzebujemy otwartego umysłu oraz serca gotowego na nowe przygody – także literackie. W tym miesiącu wielu z nas skupia się na noworocznych postanowieniach, a jednym z nich może być przeczytanie określonej liczby dobrych książek.

W styczniu warto podejmować dobrze przemyślane decyzje. Dlaczego? Ponieważ właśnie teraz zaczynamy kolejny okres w naszym życiu. Jeśli wystartujemy dobrze, mamy większe szanse na odnoszenie sukcesów i ostateczną satysfakcję ze swoich dokonań.

Z okazji rozpoczynającego się roku przygotowałem dla Ciebie zestawienie wyjątkowych tytułów, które nie tylko świetnie wpiszą się w atmosferę zimowych wieczorów, ale przede wszystkim zainspirują Cię do działania. Moja lista, jak zawsze, obejmuje różnorodne gatunki, aby każdy mógł znaleźć coś dla siebie.

Przeglądam nowości, zapowiedzi, ale i starsze pozycje. Szukam tego, co może zainteresować człowieka pragnącego przygody, wiedzy lub czystej rozrywki. Mam nadzieję, że moja lista książek na styczeń przypadnie Ci do gustu. W publikacjach zebranych poniżej odnajdziesz nie tylko przyjemność, ale także głębszy sens, który z pewnością zostanie z Tobą na dłużej.

Inspirujące książki na styczeń

W tym miesiącu szczególnie mocno potrzebuję czegoś inspirującego. Na przykład książek, które pokażą mi, jak rozwijać własne pasje, twórczość oraz… wszystko to, co interesuje mnie najbardziej. Właśnie styczeń jest dla mnie czasem przełomu, kiedy to niezbędnym okazuje się impuls do działania. Dlatego każdego roku szukam specyficznych książek mogących pomóc mi w podejmowaniu nowych wyzwań. Myślę, że kilka poniższych propozycji także i Ciebie zainteresuje.

Akt twórczy. Nowy sposób bycia

Autor: Rick Rubin

Gatunek: poradnik

Opis: Bestseller "New York Timesa" będący fascynującym spojrzeniem na kreatywność.

Rick Rubin tworzy przestrzeń, w której artyści różnych gatunków i tradycji mogą skupić się na tym, kim naprawdę są i co naprawdę oferują. Przez lata współpracował z najróżniejszymi muzykami: od Adele po Black Sabbath, od Johnny’ego Casha po Jaya-Z. Jego praktyką stało się pomaganie twórcom w przekraczaniu narzuconych im oczekiwań.

Akt twórczy to piękna i wyjątkowa refleksja na temat procesu twórczego. W swojej książce Rubin dzieli się mądrością płynącą z wieloletniego doświadczenia. Głęboko zastanawiając się nad źródłami kreatywności, odkrył, że bycie artystą nie polega na zgromadzeniu konkretnego dorobku, lecz na związku, jaki mamy z światem. Kreatywność ma swoje miejsce w życiu każdego z nas i każdy może uczynić to miejsce większym. Czy jesteś twórcą potrzebującym bodźca, czy po prostu zbliża się termin oddania pracy, a ty utknąłeś – Akt twórczy dostarczy ci wsparcia, inspiracji i bezcennych wskazówek.

Rick Rubin to amerykański producent muzyczny, wielokrotny zdobywca nagrody Grammy, uznany przez magazyn "Time" za jednego ze 100 najbardziej wpływowych ludzi na świecie i najbardziej utytułowanego producenta w każdym gatunku przez "Rolling Stone".

Munch. Nie tylko Krzyk

Autorka: Marta Motyl

Gatunek: sztuka

Opis: Poznaj sekrety malarza, który porusza miliony serc!

"Krzyk" Edvarda Muncha jest na tyle wyrazistym i wymownym obrazem, że został przekształcony w emotikon oznaczający strach. Jednak w swoim malarstwie Munch oddawał całą paletę uczuć: od miłosnych rozkoszy po refleksje nad przemijaniem, mistrzowsko łącząc prostotę form z siłą barw. Dzisiaj jego obrazy działają na widzów z całego świata, ponieważ są jak lustro, w którym każdy może zobaczyć odbicie swoich pragnień i lęków.

Marta Motyl, pisarka i historyczka sztuki, autorka bestsellerowego cyklu książek z esejami o sztuce, zapoczątkowanego Sztuką podglądania, tym razem pochyla się nad twórczością jednego artysty. Z pasją odsłania związki między osobistymi przeżyciami Muncha a jego arcydziełami. Pokazuje, w jaki sposób stworzył rewolucyjny, unikalny i wpływowy styl, oraz wnikliwie bada znaczenia, które ukrył w swoich obrazach. Dowiedz się, na czym polega ich fenomen!

Książę Modigliani

Autor: Angelo Longoni

Gatunek: biografia

Opis: Powieść, której bohaterem jest jeden z najbardziej oryginalnych artystów XX wieku – Amedeo Modigliani. Doskonale nam znane obrazy tego włoskiego twórcy żydowskiego pochodzenia wypełniają charakterystyczne postaci kobiece o pociągłych twarzach i nadnaturalnie długich szyjach.

Jednak zanim dorobek wielkiego Modì zdobył należne mu uznanie, musiały minąć lata. Za życia artysty popyt na jego obrazy był niewielki, do czego przyczynił się jego na wskroś indywidualny styl, doceniony dopiero z czasem. Niezrozumienie otoczenia, wyjątkowa wrażliwość, choroba, która nękała go od dzieciństwa, i aura skandalu, jaka stale go otaczała, ukształtowały postać wyjątkowego artysty, walczącego o przetrwanie przez całe swoje krótkie życie.

Angelo Longoni, który jest także reżyserem teatralnym i filmowym, w powieści o Modiglianim zachwyca scenografią i wartkimi dialogami, pozwalając nam wczuć się w skomplikowaną naturę i niezwykły świat artysty nieustannie walczącego ze swoimi demonami, wrażliwego, nieśmiałego, nieprzeniknionego, ale zawsze potrafiącego znaleźć odwagę, by żyć pełnią życia. To fascynujący portret oparty na rzetelnej dokumentacji i rygorystycznie wierny prawdzie historycznej.

Sekrety kolorów

Autorka: Kassia St Clair

Gatunek: popularnonaukowa

Opis: Kolor pchli. Brąz egipski. Alizaryna. Czerwień wyścigowa. Heliotrop. Ultramaryna. Błękit elektryczny.

Świat kolorów jest znacznie bogatszy, niż mogłoby się wydawać! Co wspólnego z barwami mają ekscentryczne królowe i ciekawscy naukowcy, samice żuka z rodziny Kermesidae, kruche minerały, nieudane naukowe eksperymenty i nieprane nocne koszule?

Brytyjska dziennikarka Kassia St Clair podąża tropem niesamowitych historii, w których nauka miesza się z modą, polityka ze sztuką, a geologia z motoryzacją, i przedstawia najciekawsze opowieści dotyczące kilkudziesięciu mniej lub bardziej znanych odcieni i kolorów. Od słynnego błękitu Picassa i bieli, która chroniła przed zarazą, przez kwaśną żółć, irlandzką zieleń, punkowy róż i krwawy szkarłat, po cesarską purpurę.

Książka Kassi St Clair to wyjątkowe studium ludzkiej cywilizacji opowiedziane przez pryzmat barw. To żywa historia naszej kultury, którą czyta się z wypiekami na twarzy.

Rozrywkowe książki na styczeń

Nowy rok to doskonały moment na wzbogacenie swojej biblioteki o fascynujące tytuły. Takie, które dostarczą Ci niezapomnianych chwil relaksu, ale także rozbudzą wyobraźnię i wprowadzą w niezwykły świat literackiej rozrywki. Styczeń, choć zimowy i chłodny, może być czasem pełnym gorących emocji. Znajdziesz je właśnie w książkach, które znajdują się poniżej.

Nieśmiertelny. Istoty światła i mroku. Wyspa umarłych. Oko kota

Autor: Roger Zelazny

Cykl: Artefakty

Gatunek: fantastyka

Opis: Roger Zelazny był jednym z najbardziej wpływowych pisarzy fantastycznych naszych czasów. Z równą swobodą przemierzającym bezdroża niezwykłych światów fantasy, jak rozrzucone w głębi kosmosu niezliczone uniwersa odległej przyszłości.
Często eksperymentując z formą, zyskał miano jednego z najważniejszych i najbardziej wszechstronnych autorów Nowej Fali. Zdobył wiele nagród, w tym sześć nagród Hugo, trzy nagrody Nebula i dwie nagrody Locus.
Niniejszy zbiór powieści ukazuje wielką fascynację Zelaznego mitami oraz religią. Od wierzeń Indian z plemienia Navajo, poprzez inspiracje mitologią grecką, a skończywszy na niezwykłej wizji odległej przyszłości, zaludnionej przez byty zainspirowane wierzeniami Egipcjan.

Intelektualista

Autor: Mateusz Banach

Gatunek: thriller

Opis: W świecie nauki i ambicji, gdzie każdy krok może prowadzić do sukcesu lub upadku, Julita Perec staje przed wyzwaniem, które przerasta jej najśmielsze wyobrażenia.

Młoda i ambitna naukowczyni opuszcza swoją spokojną miejscowość pod Wrocławiem, by rozpocząć wymarzone studia. Wraz z przyjaciółmi – Witkiem i Ignacym – zanurzają się w świat akademicki, pełni nadziei i zapału do pracy.

Jednak sielanka nie trwa długo. Seria tajemniczych samobójstw w ich najbliższym otoczeniu burzy spokój i wprowadza atmosferę niepewności i strachu.

Gdy śledztwo prowadzone przez policję utyka w martwym punkcie, Julita i jej przyjaciółka Hania postanawiają wziąć sprawy w swoje ręce. Czy ich amatorskie dochodzenie doprowadzi je do prawdy? A może narazi je na śmiertelne niebezpieczeństwo?

Wesołe pożegnanie

Autorka: Ludmiła Ulicka

Gatunek: literatura piękna

Opis: W upalne sierpniowe dni roku 1991 grupa rosyjskich emigrantów spotyka się w nowojorskim mieszkaniu umierającego artysty, Alika, by przy nim czuwać i bawić go rozmową.

Charyzmatyczny malarz, beztroski lekkoduch, był postacią uwielbianą przez wszystkich, zwłaszcza kobiety, które do końca zabiegają o jego względy. Wspomnienia o dokonującym żywota przyjacielu przerywane są sprzeczkami i mnożącymi się w głowach bohaterów wątpliwościami.

Kogo Alik kochał najbardziej? Czy należy go ochrzcić przed śmiercią, co jest pragnieniem Niny, największej słabości malarza, topiącej smutki w licznych drinkach? Czy może powinien stać się "prawdziwym Żydem", o co z kolei zabiega rabin, obok popa zaproszony na pożegnanie niewierzącego bon vivanta?

Kulminacyjnym momentem książki jest pucz Janajewa, który bohaterowie oglądają w czasie rzeczywistym, dzięki transmisji CNN. Rosja, jaką znali i w jakiej czuli się dobrze, sypie się na ich oczach. A może jej nigdy nie było? I dlatego właśnie przylgnęli do teatralnej i wyobrażonej Rosji Alika?

Ultradźwięki

Autor: Conor Stechschulte

Gatunek: komiks

Opis: Psychologiczny thriller z najwyższej półki. Kapitalny, autorski koncept Conora Stechschulte, który najprościej porównać do obrazów filmowych Davida Lyncha, klimatu psychologicznego Michaela Haneke, a to wszystko zabarwione tajemnicą rodem z Archiwum X.

Conor Stechschulte przygotował komiks, który nie jest łatwą przygodą, ale nagroda dla czytelnika jest wspaniała! Ponad 380 stron trzymającej w napięciu opowieści o manipulowaniu pamięcią, ludzkimi możliwościami, o hipnozie, nauce, polityce, tajnych eksperymentach...

Mój Boże, czego on tam nie zmieścił!

Ważne książki na styczeń

Początek roku to czas obietnic i nowych możliwości. Ale to także dobry moment na refleksję i poznawanie świata – nie tylko od tej sympatycznej strony. Trudne tematy, smutne historie czy niebezpieczne rozważania są tak samo ważne jak postanowienia noworoczne. Przygotowałem dla Ciebie zestaw książek, które poruszają istotne zagadnienia, pobudzają do myślenia i stanowią cenny wkład w Twój rozwój – zarówno osobisty, jak i społeczny.

Powrót fatum

Autor: Tomasz Stawiszyński

Gatunek: reportaż

Opis: Podobno każdy jest kowalem własnego losu. Ale czy na pewno?

Wbrew temu, co sugerują wszechobecne samorozwojowe narracje, część ludzkiego doświadczenia zawsze pozostanie poza naszą kontrolą. Czy jednak jesteśmy zdani tylko na siebie? Czy raczej coś lub ktoś dyskretnie nad nami czuwa? A może wszystko, co wydarza się w naszym życiu, zostało z góry przesądzone?

Tomasz Stawiszyński – filozof i eseista, autor m.in. bestsellerowych Reguł na czas chaosu i Ucieczki od bezradności – w swojej najnowszej książce skupia się na zagadnieniu losu i pokazuje, jak współcześnie się z nim mierzymy.

Biorąc na warsztat obrazy świata ukształtowane przez racjonalizm, chrześcijaństwo i ezoterykę, zastanawia się, czy w obliczu wyzwań naszych czasów, na które nauka i religia nie potrafią udzielić już satysfakcjonujących odpowiedzi, powrót fatum jest czymś nieuchronnym. Z rzadko spotykaną śmiałością zachęca do podważania tego, co uchodzi za pewnik, szuka nieoczywistych ścieżek i – jak zwykle – nie unika niewygodnych pytań.

Mamy trupa i co dalej. Od umierania do pochowania

Autorki: Agnes Tołoczmańska, Małgorzata Węglarz

Gatunek: reportaż

Opis: Wszyscy umrzemy. Odejdą również nasi bliscy i ci, których znamy. Tymczasem nasze społeczeństwo wypiera śmierć i wszystko, co z nią związane, począwszy od agonii, przez przygotowanie pochówku, na żałobie kończąc.

A przecież to nie tylko bardzo potrzebna wiedza praktyczna – gdzie należy się zgłosić po śmierci bliskiej osoby, jak zorganizować pogrzeb? – lecz także szeroki temat medyczny oraz metafizyczny wart świadomego podejścia.

W tej książce znajdziesz rzetelne odpowiedzi na pytania o śmierć, które zawsze bałeś się zadać lub których zadać nie wypada. Łamiąc panujące w naszej kulturze tabu, autorki w przystępny sposób, otwarcie, ale też bez zbędnej sensacyjności opisują śmierć i wszystko, co jej towarzyszy. Dzięki temu przestaje być ona tematem trudnym, tajemniczym i niewygodnym.

Jeśli chcesz się dowiedzieć, co dzieje się z naszym ciałem, gdy umrzemy, czy ciało zmarłego może się poruszyć, czym zajmuje się tanatokosmetolog, jak przebiega proces kremacji albo jak wygląda ceremonia pogrzebowa, tu znajdziesz odpowiedzi. W książce nie zabrakło też praktycznego poradnika, jak przetrwać pogrzeb, podpowiedzi, jak rozmawiać o śmierci, oraz sekcji z odpowiedziami na najczęściej zadawane pytania.

Imperium Sodomy

Autor: Paweł Lisicki

Gatunek: publicystyka literacka, eseje

Opis: Stałą cechą rewolucji jest dokonywanie czystek pamięci. Każda epoka ma swoją wrażliwość i w XXI wieku chwilowo drastyczna walka z przeszłością nie uchodzi. Radykałowie wolą raczej metodę drobnych kroków. Zamiast niszczyć stare dzieła, palić je lub zakazywać ich czytania, można przecież nieco je tylko poprawić.

Gdyby kiedyś prawa do wydawania dzieł polskich pisarzy dostały się w ręce apostołów wokeizmu, nie ostałby się kamień na kamieniu: stracilibyśmy i Adama Mickiewicza, i Henryka Sienkiewicza, nie wspominając o Zygmuncie Krasińskim czy Bolesławie Prusie. Każdego by potraktowano z innego paragrafu. Jednego za domniemany antysemityzm, drugiego za rasizm, trzeciego za ksenofobię, a wszystkich za patriarchalizm i maskulinizm.

Na razie Polacy są daleko z tyłu. Z czyszczeniem pamięci mogli się stykać w Kościele, po soborze watykańskim II. Zniknęły wtedy tzw. psalmy złorzeczące (Pan Bóg się nie gniewa, Pan Bóg kocha wszystkich), znacznie okrojono odniesienia do groźby piekła, postawiono nacisk na to, co pozytywne i co budzi nadzieję.

Postępowi teologowie próbują dowieść, że Biblia nie potępia homoseksualizmu. Według nich grzech sodomski miał być formą pogwałcenia prawa gościnności, a wtedy reszta już pójdzie z górki. Kto nie jest gościnny, ten nie chce imigrantów. Kto nie jest gościnny, ten nie troszczy się o zasoby Ziemi i beztrosko wydycha CO2 do atmosfery. Imperium Sodomy na pewno nie ustąpi. Tam, gdzie siła zderza się z racją, ta druga często musi przegrać.

Sprzedam dinozaura

Podtytuł: Paleontolodzy, kolekcjonerzy i przemyt skamielin

Autorka: Paige Williams

Gatunek: popularnonaukowa

Opis: Ile kosztuje przeszłość?

Na aukcji w Nowym Jorku za milion dolarów sprzedano szkielet potężnego dinozaura z gatunku Tarbosaurus bataar.

Nieco później okazało się, że z Mongolii przemycił go Eric Prokopi, znany pasjonat skamielin, od lat zajmujący się poszukiwaniem, preparowaniem i sprzedażą cennych okazów. W tym przypadku posunął się jednak o krok za daleko. Grupa paleontologów zaalarmowała rząd Mongolii i rozpętała się zażarta międzynarodowa batalia o bezcenny szkielet, a Prokopi mógł tylko obserwować, jak jego życie rozpada się na kawałki.

Sprzedam dinozaura to fascynująca opowieść o barwnym świecie kolekcjonerów, handlarzy, przemytników i podejrzanych transakcji. W lukratywnej branży, jaką jest obrót cennymi skamielinami, od lat trwają napięcia między nauką i komercją, a granica między tym, co jest legalne, a tym, co nie jest, często się zaciera. Autorka prowadzi nas przez kontynenty i tysiąclecia, zadając pytanie: do kogo należy przeszłość?

Mądre książki na styczeń

Styczeń to idealny czas, aby korzystać z edukacyjnego potencjału literatury. Zawsze warto świadomie poszukiwać mądrości – nawet gdy ciekawsze wydają się niezbyt wymagające rozrywki. Jeśli pragniesz rozpocząć rok od jakiegoś intelektualnego wyzwania, mam parę niesamowitych propozycji. Niektóre mogą Cię mocno zaskoczyć i jestem pewien, że docenisz pracę wykonaną przez autorów.

Samoszacunek. Eseje i medytacje

Autorka: Toni Morrison

Gatunek: publicystyka literacka, eseje

Opis: Umieramy. Być może to właśnie stanowi sens życia. Ale tworzymy język. Być może to jest miarą naszego życia.

Pierwszy w Polsce wybór esejów, przemówień i medytacji Toni Morrison. To zbiór błyskotliwych, osobistych, ale i zaskakująco aktualnych tekstów – doskonałe połączenie jej literackiego geniuszu z refleksją nad kondycją współczesnego świata.

Noblistka podejmuje sporne kwestie społeczne: praw człowieka, rasy, płci, podziałów i wykluczeń. Skupia uwagę na osobach czarnych, kobietach, cudzoziemcach, nie pomijając tematów dotykających nas na co dzień: globalizacji, poczucia obcości i osamotnienia czy wojny. Przygląda się sprawom kultury: roli artysty_ki w społeczeństwie, wyobraźni literackiej, a w wykładzie noblowskim – sile języka. Zostawia także przenikliwe komentarze do swoich powieści.

Morrison przypomina o budowaniu wspólnoty, o wyborze „my” zamiast „ja”. A przesłanie, które wybrzmiewa z jej tekstów, może stać się dla nas cennym drogowskazem: Nie pozwalajcie, by ktokolwiek was przekonywał, że tak właśnie wygląda świat i tak właśnie musi być.

Ludzie

Autor: Michael Ruse

Seria: Okiem filozofa

Gatunek: popularnonaukowa

Opis: Niektórzy sądzą, że świat jest organizmem, a ludzie jako jego najdoskonalszy element mają naturalną wartość. Inni z kolei widzą świat jako maszynę, a ludzi jako kreatorów, którzy muszą nadać wartość samym sobie.

W książce Okiem filozofa. Ludzie brytyjski filozof, Michael Ruse, analizuje te dwie odmienne perspektywy, odwołując się do religii, filozofii i nauki. Nawiązuje do przekonań dotyczących człowieka głoszonych przez chrześcijan, buddystów, sekularystów i egzystencjalistów. Czerpie również z darwinowskiej teorii ewolucji, biologii molekularnej i genetyki.

Wszystko po to, aby znaleźć odpowiedź na pytanie: Co czyni nas, ludzi, wyjątkowymi?

Okiem filozofa. Ludzie to niezwykle fascynujące spojrzenie na człowieka – jego miejsce w świecie, ograniczenia i moralność.

Maszyny do ciszy

Autor: Marcin Dymiter

Gatunek: publicystyka literacka, eseje

Opis: Marcin Dymiter, nominowany w 2022 roku do Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii esej za Notatki z terenu, w swojej nowej książce snuje refleksje dotyczące ciszy i przestrzeni – zarówno fizycznych, jak i kulturowych – które jej służą. Przygląda się więc między innymi założeniom urbanistycznym i architektonicznym, kompozycjom muzycznym, tekstom czy obrazom, dzięki którym możemy wyrwać się ze wszechogarniającego dźwiękowego przebodźcowania i pobyć w ciszy lub cieszyć się jej głęboką iluzją.

Marcin Dymiter – muzyk (gra w projektach emiter, niski szum, ZEMITER oraz innych, efemerycznych formacjach; wcześniej związany z zespołami Ewa Braun, Mapa, Mordy), autor nagrań terenowych, instalacji dźwiękowych i słuchowisk, muzyki do filmów, wystaw i spektakli teatralnych. Prowadzi autorskie warsztaty dźwiękowe oraz działania przybliżające ideę field recordingu. Autor cyklu nagrań Field Notes.

Niezależny kurator związany z festiwalami Wydźwięki/Resonances (Galeria EL w Elblągu) i Control Room (Gdańsk). Wspólnie z Marcinem Barskim był pomysłodawcą i kuratorem „Polish Soundscapes”, pierwszej polskiej wystawy prezentującej zjawisko field recordingu.

Metazoa

Podtytuł: Od szklanych gąbek i morskich smoków do ukrytej krainy umysłu

Autor: Peter Godfrey-Smith

Gatunek: popularnonaukowa

Opis: Wyobraź sobie wycieczkę do zielonego lasu, gdzie wszystkie drzewa kichają i kaszlą, wyciągają kończyny i bacznie Cię obserwują swoimi niewidzialnymi oczami. Widzisz pozostałości wczesnych form zwierzęcego życia. Odwiedzasz swoich dalekich kuzynów – gąbki, osłonice i koralowce, będących produktami tej samej ewolucyjnej historii, która dała początek człowiekowi.

Pasjonat nurkowania, filozof i badacz, Peter Godfrey-Smith, w poszukiwaniach pierwszych śladów świadomości łączy relacje ze swoich podwodnych wypraw z refleksjami filozoficznymi i najnowszymi odkryciami biologicznymi.

Zaciera granicę między lądem a oceanem, przeplatając historie szklanych gąbek, miękkich koralowców, morskich smoków, boksujących krewetek, ośmiornic i ryb ze światem owadów, ptaków i ssaków takich jak my. Obserwuje i opisuje zachowania każdego z tych zwierząt oraz ich interakcje z otaczającym je światem. Z ich pomocą szuka odpowiedzi na odwieczne pytanie o początki umysłu.

Tak właśnie powstała Metazoa – książka, która wypełnia lukę między umysłem i ciałem, skupiając się na jednym z najważniejszych problemów filozoficznych – na pochodzeniu świadomości. Jest to opowieść równie bogata i różnorodna, jak tętniące w oceanach życie.

---

Wszystkie opisy książek pochodzą od wydawców.

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej bloga o sztuce.