Strona Główna › Społeczeństwo i styl życia › Jak napisać kondolencje?

Jak napisać kondolencje? | Fot. Cottonbro Studio

Jak napisać kondolencje?

Jak napisać kondolencje, by w odpowiedni sposób wyrazić współczucie i żal z powodu śmierci bliskiej osoby? Poniżej przedstawiam przykłady, wzory oraz kilka najważniejszych zasad, jakimi powinieneś się kierować podczas składania kondolencji.

Kiedy umiera bliska osoba, doświadczamy ciężkich chwil. W takich momentach pragniemy mieć przy sobie kogoś, kto doda nieco otuchy. Podniesie na duchu. Radzenie sobie z emocjami powstającymi w obliczu śmierci jest trudne. Napisanie krótkiej wiadomości kondolencyjnej może przynieść odrobinę ukojenia.

Przygotowanie kondolencji w formie pisemnej nie zawsze jest łatwe. Głównie z powodu silnych emocji, które towarzyszą pisaniu. Co więcej, celem autora jest przekazanie nie tylko wyrazów współczucia, ale i wyrażenie własnych uczuć w stosunku do rodziny zmarłego. Chodzi o to, by pokazać, jak ważną rolę odgrywał zmarły w życiu osoby piszącej kondolencje.

Podczas pisania kondolencji powinieneś zachować najwyższy stopień ostrożności. Nie możesz wysłać nieodpowiedniej wiadomości w tak trudnym momencie, jakim jest śmierć bliskiej osoby. Jako że łatwo kogoś urazić w tej delikatnej sytuacji, postanowiłem stworzyć krótki poradnik o tym, jak napisać kondolencje.

Kondolencje z powodu śmierci

Zanim przedstawię przykładowe teksty kondolencji, przyjrzyjmy się podstawowym zasadom komponowania dobrych wiadomości kondolencyjnych.

1. Niech kondolencje będą krótkie i głęboko przemyślane. Nie zapisuj pierwszych lepszych słów, które ci przyjdą do głowy.
2. Kondolencje najlepiej napisać odręcznie. Możesz użyć komputera, ale wówczas twoja wiadomość nie będzie miała tak osobistego charakteru, jak napisana własnoręcznie.
3. W prawym górnym rogu umieść datę sporządzania kondolencji oraz miejscowość, w której obecnie mieszkasz.
4. Nie używaj języka potocznego. Korzystaj z wyszukanego słownictwa okolicznościowego.
5. Unikaj zdrobnień. Można je stosować tylko w wypadku przygotowywania kondolencji dla bardzo bliskiej osoby. W każdym innym przypadku zachowaj formalny ton wypowiedzi.
6. Niezależnie od stosunków łączących cię ze zmarłym, zawsze wyrażaj się w sposób pełen szacunku. Nie wspominaj w kondolencjach o nieporozumieniach, jakie łączyły cię ze zmarłym. Jeśli ta osoba była ci winna jakieś pieniądze, poczekaj do zakończenia okresu żałoby. Można się przecież wstrzymać z tego typu sprawami.
7. Szanuj przekonania religijne adresata kondolencji. Niektórzy ludzie mogą wierzyć w reinkarnację zamiast w Królestwo Niebieskie. Mogą też być ateistami. Bez względu na ich osobiste przekonania, nadal zasługują na szacunek i współczucie.
8. Zacznij kondolencje od zwrotu grzecznościowego, np. Szanowny Panie [tutaj wstaw imię i nazwisko adresata].
9. W pierwszym zdaniu umieść informację o tym, że otrzymałeś wiadomość o śmierci danej osoby, a następnie wyraź żal z powodu jej odejścia.
10. Kolejne 2-4 zdania należy poświęcić opisaniu zmarłego. Zrób to w prostych słowach. Zbytnie rozpisywanie się może pogłębić smutek czytającego. Warto przywołać czułe i sympatyczne wspomnienie dotyczące zmarłego. Jeśli oczywiście posiadasz takowe.
11. Możesz też napisać, jakie znaczenie miał zmarły dla ciebie osobiście.
12. W kolejnym zdaniu umieść wyrazy współczucia dla bliskich osoby zmarłej.
13. Na koniec dodaj jeszcze informację, że jesteś gotów nieść pomoc, jeśli takowa będzie wymagana. W tym miejscu zaznaczę pewną ważną rzecz, o której mało kto wie. Przyjęło się, że w kondolencjach nie należy oferować pomocy finansowej.
14. Pod treścią kondolencji umieść zwrot grzecznościowy, np. Z wyrazami szacunku, a następnie złóż wyraźny podpis. Podpisuj się pełnym imieniem i nazwiskiem – jest to dobra praktyka, ponieważ mogą być inni krewni lub przyjaciele o tym samym imieniu, co twoje.

Kondolencje – wzory

Skoro wiesz już, jakie są podstawowe zasady określające sposób pisania kondolencji – możemy przejść do konkretnych przykładów.

Przykład 1: kondolencje z powodu śmierci rodzica

Drogi Panie (imię i nazwisko adresata),

z głębokim smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci Pana ojca, (imię i nazwisko zmarłego).

Jestem bardzo poruszony tą informacją. Odszedł od nas człowiek o wielkim sercu, oddany mąż i ojciec. Znałem go od wielu lat i będzie on dla mnie na zawsze drogim przyjacielem. Jestem zaszczycony, że mogłem spędzić z nim tak wiele dobrych chwil.

Proszę przyjąć z mojej strony wyrazy głębokiego współczucia. Jeśli mogę Panu jakoś pomóc w tych trudnych chwilach, proszę o wiadomość.

Z wyrazami szacunku,

(Twój podpis)

Przykład 2: kondolencje z powodu śmierci kolegi z pracy

Szanowna Pani (imię i nazwisko adresata),

jest mi nad wyraz przykro, że odszedł od nas Pani małżonek (imię osoby zmarłej).

Opuścił nas człowiek o wspaniałym sercu i nieprzeciętnym umyśle. Poznałem go jako pogodną osobę, która zawsze podchodziła do swoich obowiązków w sposób pozytywny. (Imię) wykazywał przy tym niezwykłą siłę ducha oraz cierpliwość, czym nieodmiennie wzbudzał mój podziw. Będzie mi brakować tak wspaniałego kolegi.

Przekazuję wyrazy współczucia dla Pani oraz całej rodziny. Jeżeli mogę zaoferować jakąkolwiek pomoc, proszę nie wahać się ze mną skontaktować.

Łącząc się w smutku,

(Twój podpis)

Przykład 3: kondolencje z powodu śmierci dziecka (od zaprzyjaźnionej sąsiadki z bloku)

Droga (imię adresata),

z głębokim smutkiem przyjęłam wiadomość o odejściu Twojego ukochanego (imię zmarłego dziecka).

Jestem wstrząśnięta tą informacją. Opuścił nas chłopiec (lub dziewczynka, w zależności od płci dziecka) o niezwykłej osobowości, którego przyszłość rysowała się w pięknych barwach. Widziałam go zawsze uśmiechniętego i chętnego do pomocy kolegom. Nasze osiedlowe podwórko bez jego śmiechu nie będzie już tym samym miejscem.

Słowa nie ukoją bólu, lecz pragnę przekazać najgłębsze wyrazy współczucia dla Ciebie oraz całej rodziny. Jeżeli mogę Ci w jakikolwiek sposób pomóc, proszę, nie wahaj się poinformować mnie o tym.

Pozostajesz w moich myślach i modlitwach,

(Twój podpis)

Kondolencje na FB (Facebook)

W dobie nowoczesnych technologii oraz wszechobecnego Internetu wiele osób zastanawia się, czy można (wypada) pisać kondolencje w mediach społecznościowych, takich jak Facebook. Wbrew pozorom to pytanie nie jest bezpodstawne.

Młodzi ludzie korzystają z mediów społecznościowych bardzo często i znaczną część swojej codziennej aktywności skupiają wokół wirtualnego świata. Życzenia urodzinowe, gratulacje z okazji ślubu czy narodzin dziecka – to wszystko znajdziesz na tablicy Facebooka. Kondolencje również.

Pozostaje pytanie: czy taki sposób wyrażania żalu po śmierci człowieka jest właściwy. Odpowiedź na to pytanie zależy przede wszystkim od stopnia pokrewieństwa ze zmarłym:

• Członek rodziny – nieważne, czy dalszej, czy bliższej: kondolencje najlepiej napisać na papierze lub stosownej kartce okolicznościowej. Zachęcam do pisania ręcznie.
• Znajomy, kolega z pracy: tak samo jak w przypadku członka rodziny. Kondolencje na FB mogą zostać napisane jako dodatkowe, jeśli osoba zmarła udzielała się aktywnie w mediach społecznościowych. W ostateczności można napisać kondolencje tylko na FB, ale w wiadomości prywatnej, a nie na tablicy.
• Osoba obca: jeśli chcesz złożyć kondolencje z powodu śmierci artysty, celebryty czy innej znanej postaci, którą szanowałeś, pisanie na tablicy Facebooka lub innego portalu społecznościowego jest jak najbardziej na miejscu.

Jeszcze jedno małe zastrzeżenie. Podejmując decyzję o pisaniu kondolencji na Facebooku, weź pod uwagę wiek osoby, do której chcesz napisać. Osoby starsze mają tradycyjne poglądy i mogą poczuć się urażone formą elektroniczną. W przypadku ludzi młodych sprawa zazwyczaj wygląda inaczej.

Kondolencje SMS – czy wypada?

Ujmę to w ten sposób. Kondolencje SMS-em można wysłać... kiedy komuś zdechł pies. Jeśli natomiast zmarł członek rodziny, SMS jest niedopuszczalny. Chyba że jesteś w posiadaniu numeru telefonu do marszanda zmarłego artysty, a osobiście nie znasz obu panów. Przyznam jednak, że i w takim wypadku byłby to wyraz braku kultury, moim skromnym zdaniem.

Słyszałem, że ktoś wysłał kondolencje SMS-em, ponieważ nie chciał narzucać się osobie będącej w żałobie. Ok, rozumiem tok myślenia, ale nie podzielam go. Chcąc zaoszczędzić żałobnikom odbierania kolejnych telefonów, można przecież wysłać pisemne kondolencje listem poleconym.

To kosztuje niewiele, a jest dowodem, że włożyłeś w napisanie kondolencji nieco więcej wysiłku niż w zwykłe kliknięcie paru klawiszy w komórce. By kogoś pocieszyć w trudnej chwili, nie wystarczy wysłać emotki ze smutną minką. Trzeba się nieco wysilić; podzielić własnymi emocjami.

Wyraź w kondolencjach, co czujesz

W obliczu silnych uczuć możemy mieć problem z dobraniem odpowiednich słów. Być może ułatwię ci sprawę, podając kilka przykładów, które sam miałem okazję wysłuchać:

• Słowa wydają się niewystarczające, aby wyrazić smutek, jaki czujemy z powodu [...].
• Niech miłość najbliższych pomoże ci przejść przez następne dni.
• Jest mi ogromnie przykro z powodu odejścia [...].
• [imię zmarłego] wniósł tak wiele radości do naszego życia. Nigdy go nie zapomnimy.
• Anioł Stróż przyjął [imię zmarłego] pod swoje skrzydła. Jest już bezpieczny.
• Słowa nie mogą nawet w części wyrazić smutku, jaki odczuwam po stracie [imię zmarłego].
• Będziemy się modlić za Ciebie i duszę [imię zmarłego].
• Jesteśmy ogromnie zasmuceni informacją o twojej nagłej stracie.
• Nasze serca łączą się z wami w tej chwili smutku.
• Proszę, przyjmij nasze najszczersze kondolencje z powodu utraty ukochanej osoby.
• Słowa nie są w stanie wyrazić, jak bardzo jesteśmy zasmuceni z powodu twojej straty.
• Nawet nie mogę sobie wyobrazić, jak wielki smutek musi wypełniać teraz twoje serce.
• Niech Bóg przyjmie jego [zmarłego] duszę do Królestwa Niebieskiego i niech pokój panuje w jego sercu.

Kondolencje – cytaty

Na zakończenie przytoczę kilka cytatów, które mogą ci pomóc w pisaniu kondolencji.

• Najważniejsze we wspomnieniach jest to, żeby mieć się gdzie zatrzymać i tam je wspominać. [Terry Prachett]
• Śmierć jest tym samym co narodziny, misterium natury. [Marek Aureliusz]
• Gdyby nie było śmierci, życie nie wydawałoby nam się takie piękne. [Mikołaj Gogol]
• Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią się im płaci. [Wisława Szymborska]
• Śmierć jest spoczynkiem podróżnego, jest kresem mozołu wszelkiego. [Umberto Eco]
• Śmierć przychodzi tylko raz, ale czuje się ją w ciągu całego życia. [Jean de la Bruyere]
• Wszystko umiera, tylko pamięć dobrych uczynków nie ginie. [Napoleon I]
• Najbardziej kochamy tych ludzi, te sprawy i te rzeczy, od których bieg życia każe nam odchodzić – nieraz na zawsze. [Marek Hłasko]
• Dopiero żyć zaczniesz, gdy umrzesz kochając. [Jan Twardowski]
• Trzeba to mówić bliskim, i to często. Nie można nic odkładać na później. Życie potrafi nas zaskoczyć w najmniej oczekiwanym momencie, dlatego nie warto gromadzić dobrych słów w sobie. [Monika A. Oleksa]
• Gdyby śmierci nie było, nikt z nas by już nie żył. Przemijamy jak wszystko, by w ten sposób przetrwać. [Jan Twardowski]
• Liczy się każda chwila, którą można spędzić z bliskimi – póki jeszcze są tutaj. Za chwilę będzie za późno. Tak mało czasu zostało. Za mało, za mało czasu, żeby z każdym porozmawiać, żeby odpowiedzieć na całą tę miłość, żeby ogarnąć wszystkie te potrzeby, żeby zadbać o każdego, kto tego potrzebuje. [Małgorzata Musierowicz]
• Czasu spędzonego z tymi, których kochamy, nigdy nie jest za dużo. [Claudia Gray]
• Bóg widzi śmierć inaczej niż my. My widzimy ją jako ciemny mur, Bóg jako bramę. [Walter Flex]
• Wszyscy zmierzamy do tego samego kresu. [Horacy]

Więcej ciekawych informacji znajdziesz na stronie głównej bloga o sztuce.